Trong khi sản xuất và kinh doanh thuốc lá trong nước được quản lý chặt chẽ theo pháp luật, thì tình trạng buôn bán thuốc lá nhập lậu, đặc biệt là thuốc lá thế hệ mới, thuốc lá điện tử vẫn diễn biến phức tạp. Hiện nay ở Việt Nam thuốc lá thế hệ mới, thuốc lá điện tử đang được mua bán, quảng cáo, giới thiệu phổ biến, đặc biệt trên các nền tảng mạng xã hội.
Để kiểm soát, phòng, chống và ngăn chặn các hành vi vi phạm liên quan đến mặt hàng thuốc lá thế hệ mới, thuốc lá điện tử; trong thời gian qua Cục QLTT thành phố Đà Nẵng đã tăng cường thực hiện các biện pháp nghiệp vụ, đẩy mạnh công tác quản lý địa bàn, xây dựng mạng lưới thông tin cơ sở, theo dõi diễn biến tình hình kinh doanh thuốc lá điện tử trên địa bàn thành phố Đà Nẵng và trên các nền tảng thương mại điện tử. Kịp thời xây dựng phương án, tổ chức kiểm tra đột xuất và xử lý các hành vi vi phạm trong kinh doanh thuốc lá điện tử.
Kiểm tra các cửa hàng kinh doanh thuốc lá điện tử
Kết quả trong những tháng đầu năm 2024, Cục QLTT thành phố Đà Nẵng đã kiểm tra, xử lý các vụ vi phạm trong kinh doanh mặt hàng thuốc lá điện tử; thu nộp ngân sách nhà nước 50 triệu đồng; đồng thời tịch thu 170 đơn vị sản phẩm là thuốc lá điện tử, thân máy và tinh dầu sử dụng cho thuốc lá điện tử có trị giá hơn 49 triệu đồng. Hầu hết các cửa hàng kinh doanh thuốc lá điện tử bị xử phạt không đăng ký thành lập hộ kinh doanh theo quy định, thực hiện hành vi buôn bán thuốc lá điện tử nhập lậu và vi phạm về lĩnh vực thương mại điện tử khi sử dụng website thương mại điện tử để kinh doanh thuốc lá điện tử.
Tang vật vi phạm hành chính là thuốc lá điện tử, thân máy và tinh dầu sử dụng cho thuốc lá điện tử bị tịch thu
Thực hiện Công điện số 47/CĐ-TTg ngày 13/5/2024 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường quản lý thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng; chỉ đạo của UBND thành phố Đà Nẵng và Tổng cục QLTT về việc tăng cường quản lý thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng; trong thời gian đến, lực lượng QLTT thành phố Đà Nẵng xác định phòng chống kinh doanh, buôn bán các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới là một trong những nhiệm vụ cấp thiết. Cục QLTT thành phố Đà Nẵng chỉ đạo các Đội QLTT trực thuộc tăng cường công tác quản lý địa bàn, tiếp tục triển khai các biện pháp nghiệp vụ, chủ động phối hợp với các lực lượng chức năng liên quan kiểm soát hoạt động buôn bán thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trên địa bàn thành phố. Kịp thời phát hiện, kiểm tra và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong hoạt động kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Đồng thời đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền pháp luật, vận động các tổ chức, cá nhân không kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và cảnh báo cho người tiêu dùng các nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe từ thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng nhập lậu, không rõ nguồn gốc, xuất xứ.
Tăng cường kiểm tra các cửa hàng kinh doanh thuốc lá điện tử
Theo nội dung tại văn bản số 5680/BYT-KCB ngày 16/7/2021 của Bộ Y tế về việc tăng cường thực hiện Luật PCTH thuốc lá, đẩy mạnh công tác cai nghiện thuốc lá tại các cơ sở y tế và phổ biến thông tin về tác hại của các sản phẩm thuốc lá mới (thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha) thể hiện:
- Thuốc lá điện tử có chứa nicotine là chất gây nghiện, là nguyên nhân của nhiều trường hợp ngộ độc nicotine, gây các bệnh về tim mạch, hô hấp, tiêu hóa. Thành phần của dung dịch thuốc lá điện tử còn có glycerin, propylene glycol, có thể tạo thành propylene oxide, một chất gây ưng thư khi được đun nóng và hóa hơi. Sử dụng thuốc lá điện tử gây bệnh cấp và mãn tính nguy hiểm.
- Theo Trung tâm kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (CDC), ghi nhận trong vài năm gần đây, tính đến ngày 18/02/2020, riêng ở Mỹ đã có 68 ca tử vong và 2.807 trường hợp viêm đường hô hấp cấp do sử dụng thuốc lá điện tử. Tại Việt Nam cũng đã phát hiện một số trường hợp tương tự.
- Tại Việt Nam, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong giới trẻ đang gia tăng nhanh chóng. Năm 2015 tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử mới chỉ là 0,2% thì đến năm 2019, Điều tra sức khỏe học sinh toàn cầu của WHO tại 21 tỉnh, thành phố của Việt Nam cho thấy tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử tăng lên 2,6%, trong đó ở khu vực thành thị là 3,4 %. Thuốc lá điện tử đang xâm nhập vào các trường học và trong cộng đồng gây ảnh hưởng xấu tới hành vi, lối sống, sức khỏe của thanh thiếu niên, đồng thời gây ra các hậu quả trước mắt và lâu dài về sức khỏe, kinh tế, xã hội.
Từ những tác hại nêu trên, Cục QLTT thành phố Đà Nẵng khuyến cáo người dân, người tiêu dùng, thanh thiếu niên không sử dụng, không lôi kéo, rủ rê người khác tham gia hút thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, chất gây nghiện; không vận chuyển, không mua bán, không tàng trữ thuốc lá nhập lậu, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Không hút thuốc lá vì sức khỏe của bản thân và gia đình.
Hình ảnh thực tế máy hút, tinh dầu sử dụng cho thuốc lá điện tử được tịch thu