Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh ba lĩnh vực cần bứt phá trong quan hệ Việt Nam - New Zealand

Thay mặt đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam, Thủ tướng chân thành cảm ơn sự đón tiếp nồng hậu, chu đáo của Chính phủ và người dân New Zealand đã dành cho trong chuyến thăm đầu tiên tới đất nước New Zealand thanh bình, văn minh, tươi đẹp, mến khách, xanh, sạch, đẹp, an toàn.

Thủ tướng khẳng định Việt Nam luôn coi trọng và mong muốn thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ Đối tác chiến lược với New Zealand; tin tưởng rằng, với nhiều kết quả tốt đẹp, chuyến thăm lần này sẽ góp phần đưa quan hệ song phương phát triển lên tầm cao mới, hướng tới kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 2025, vì lợi ích của nhân dân hai nước, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon tại cuộc họp báo.

Theo Thủ tướng, Việt Nam luôn trân trọng tình cảm và sự hỗ trợ quý báu của New Zealand trong gần 50 năm qua: New Zealand duy trì ODA ổn định cho Việt Nam; hàng trăm cán bộ nguồn của Việt Nam đã được đào tạo tại New Zealand; các chuyên gia, nhà khoa học New Zealand đã hỗ trợ Việt Nam sản xuất những sản phẩm nông nghiệp với giá trị xuất khẩu cao như thanh long, bơ, chanh leo… "Chúng tôi xin cảm ơn Chính phủ và nhân dân New Zealand đã tạo thuận lợi cho gần 15.000 người, trong đó có 6.000 sinh viên và lao động đang sinh sống, làm việc, học tập và phát triển tại đất nước New Zealand tươi đẹp", Thủ tướng phát biểu.

Củng cố tin cậy chính trị, tăng tốc trong hợp tác

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết tại cuộc hội đàm, hai bên đã thảo luận toàn diện về các lĩnh vực hợp tác và đề ra phương hướng để đưa quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - New Zealand tiếp tục phát triển mạnh mẽ, sâu sắc hơn nữa trong thời gian tới. Thủ tướng khái quát bằng ba cặp từ khóa là "ổn định và củng cố", "tăng cường và mở rộng", "tăng tốc và bứt phá" như sau:

Thứ nhất, ổn định và củng cố tin cậy chính trị, lòng tin chiến lược, hợp tác chính trị, ngoại giao, tạo nền tảng vững chắc hơn cho quan hệ song phương. Hai bên sẽ đẩy mạnh trao đổi đoàn, tiếp xúc cấp cao và các cấp trên các kênh và triển khai hiệu quả các cơ chế hợp tác, trong đó có tiếp xúc định kỳ giữa hai Thủ tướng và giữa các bộ trưởng. Thủ tướng Phạm Minh Chính đã mời và mong sớm đón Thủ tướng Christopher Luxon cùng phu nhân thăm chính thức Việt Nam.

Thứ hai, tăng cường và mở rộng hợp tác trên tất cả các trụ cột hợp tác quan trọng của quan hệ Đối tác chiến lược giữa hai nước, gồm kinh tế - thương mại - đầu tư, an ninh quốc phòng, nông nghiệp, văn hóa và giao lưu nhân dân, kết nối địa phương. Theo đó:

- Tăng cường hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư; phấn đấu đưa kim ngạch thương mại hai chiều đạt mục tiêu 2 tỷ USD trong năm 2024 và sớm tăng gấp đôi đầu tư hai chiều thông qua các biện pháp phù hợp, trong đó có mở cửa thị trường và giảm rào cản thương mại hai chiều. Việt Nam hoan nghênh đầu tư từ New Zealand trong các lĩnh vực, nhất là giáo dục - đào tạo, năng lượng tái tạo, mở rộng thị trường cho các sản phẩm hàng hóa của nhau, nhất là nông sản như nhãn, vãi, chuối, hoa cắt cành, phát triển nông nghiệp công nghệ cao, chất lượng cao, nhân giống cây trồng, quản lý an toàn thực phẩm.

- Tăng cường hợp tác quốc phòng - an ninh, ứng phó hiệu quả với các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống đang ngày càng gia tăng tại khu vực, trong đó có tội phạm xuyên quốc gia, khủng bố, thiên tai, dịch bệnh; tăng cường hợp tác trong lĩnh vực gìn giữ hòa bình, an ninh hàng hải, trao đổi thông tin tình báo, vì hòa bình, hợp tác, phát triển trong khu vực và trên thế giới.

- Mở rộng hợp tác văn hóa, giáo dục đào tạo, thúc đẩy giao lưu nhân dân dưới các hình thức phù hợp. Việt Nam mong muốn New Zealand tăng học bổng cho sinh viên Việt Nam và các trường đại học của New Zealand tăng cường liên kết với các trường đại học của Việt Nam, đồng thời tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp New Zealand làm việc, học tập, kinh doanh tại Việt Nam. Việc sớm mở lại đường bay thẳng sẽ là động lực quan trọng mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực này.

Thứ ba, Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh ba lĩnh vực cần tăng tốc và bứt phá, gồm:

- Tăng tốc bứt phá trong hợp tác khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, phát triển kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế tri thức, chuyển giao công nghệ thân thiện môi trường, giảm phát thải, phát triển nông nghiệp, các ngành công nghệ mới nổi như trí tuệ nhân tạo (AI), chíp bán dẫn...

- Tăng tốc bứt phá trong hợp tác kinh tế biển, bảo vệ môi trường biển, nhất là về chia sẻ kinh nghiệm, xây dựng chính sách, chuyển giao công nghệ.

- Tăng tốc bứt phá trong hợp tác lao động, đào tạo nghề, tạo điều kiện cho lao động của Việt Nam sang làm việc tại New Zealand; xây dựng khuôn khổ pháp lý và có cơ chế, chính sách phù hợp để thúc đẩy và quản lý tốt lĩnh vực này.

"Chúng tôi nhấn mạnh sự cần thiết hình thành một cơ chế tổ công tác để thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực quan trọng nêu trên với tinh thần đã nói là làm, đã cam kết phải thực hiện, đã làm, đã thực hiện phải có kết quả, sản phẩm, mang lại lợi ích cho hai dân tộc, hai đất nước, nhân dân hai nước", người đứng đầu Chính phủ Việt Nam nhấn mạnh.

Thủ tướng Phạm Minh Chính tại họp báo.

Bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải, hàng không tại Biển Đông

Hai bên cũng trao đổi về các vấn đề khu vực, quốc tế cùng quan tâm; nhất trí phối hợp chặt chẽ và ủng hộ lẫn nhau, nhất là tại Liên hợp quốc và các diễn đàn quốc tế đa phương do ASEAN dẫn dắt, Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC), Diễn đàn Hợp tác Á - Âu (ASEM); tăng cường đối thoại và hợp tác cùng có lợi, cùng nhau ứng phó hiệu quả các thách thức chung tại khu vực; phối hợp thúc đẩy hợp tác tại Tiểu vùng Mekong; và đặc biệt là chung tay cùng các nước giải quyết các vấn đề mang tính toàn cầu, toàn dân như chiến tranh, dịch bệnh, ứng phó biến đổi khí hậu với tinh thần đoàn kết quốc tế, đề cao chủ nghĩa đa phương, lấy người dân làm trung tâm, làm chủ thể, không để ai bị bỏ lại phía sau.

Về vấn đề Biển Đông, hai bên tái khẳng định tầm quan trọng của việc bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải, hàng không tại Biển Đông; không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực; giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982; nhất trí cao trao đổi, chia sẻ thông tin và tăng cường hợp tác biển, cùng phấn đấu đưa Biển Đông thành vùng biển của hòa bình, ổn định, hữu nghị, hợp tác và phát triển bền vững.

Hai bên mong muốn những nơi có xung đột sớm được giải quyết bằng biện pháp hòa bình, tăng cường viện trợ nhân đạo, không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, tuân thủ luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên hợp quốc.

"Việt Nam đã trở thành một “con rồng” với sự phát triển vượt bậc"

Về phần mình, Thủ tướng Christopher Luxon cho biết Chính phủ và nhân dân New Zealand rất vinh dự được đón tiếp Thủ tướng Phạm Minh Chính và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam; vui mừng cùng phía Việt Nam đưa ra các cam kết chính trị và thương mại, cùng nhau góp phần xây dựng hòa bình, ổn định trong khu vực, các hiệp định song phương lại lợi ích cho người dân hai quốc gia.

Theo người đứng đầu Chính phủ New Zealand, Thủ tướng Phạm Minh Chính tổng kết rõ ràng, cụ thể các nội dung hội đàm. Thủ tướng New Zealand nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hợp tác trong các lĩnh vực để bảo đảm an toàn, an ninh và thúc đẩy giao thương trong khu vực.

Ông đánh giá Việt Nam là đối tác quan trọng, một trong những quốc gia tạo đà phát triển rất mạnh mẽ. "Xin chúc mừng Chính phủ và nhân dân Việt Nam đã đạt được những thành tựu lớn trong những hoạt động kinh tế, Việt Nam đã trở thành một con rồng với sự phát triển vượt bậc, tăng trưởng cao mỗi năm", ông nói.

Thủ tướng New Zealand tại họp báo.

Trong 5 năm qua, kim ngạch giao thương 2 chiều đã tăng đáng kể tới 60%, người dân và doanh nghiệp New Zealand đã hưởng nhiều lợi ích qua hợp tác với các đối tác Việt Nam. Hai bên đặt mục tiêu cuối năm 2024, kim ngạch thương mại sẽ đạt 2 tỷ USD, cũng như hợp tác về các vấn đề phi thuế quan, hợp tác nông nghiệp, giáo dục và đặc biệt là du lịch.

Thủ tướng Christopher Luxon khẳng định hai nước còn nhiều lĩnh vực có tiềm năng hợp tác lớn, hai bên cam kết xây dựng kế hoạch hợp tác để thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. New Zealand sẽ tiếp tục đầu tư vào Việt Nam trong các lĩnh vực nông nghiệp, bảo vệ môi trường và vừa qua đã có những bước tiến cụ thể để hiện thực hóa các cam kết của hai Chính phủ.

Thủ tướng New Zealand trân trọng cảm ơn và mong được sớm tới thăm Việt Nam theo lời mời của Thủ tướng Phạm Minh Chính.

Theo Thủ tướng New Zealand, năm 2025 đánh dấu 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước, Chính phủ New Zealand cam kết thực hiện các kế hoạch để hai nước thắt chặt thêm tình hữu nghị, nâng cao hợp tác, đưa quan hệ Đối tác Chiến lược giữa hai quốc gia mang tầm vóc mới.

Nhân dịp này, các cơ quan chức năng của hai nước đã ký kết 3 văn kiện hợp tác quan trọng về giáo dục - đào tạo, thương mại và tài chính.

HỒ QUANG PHƯƠNG (Từ Thủ đô Wellington, New Zealand)