• Click để copy

Phát hiện mạng lưới sông cổ dài 15.000 km trên sao Hỏa

Một nghiên cứu mới đã hé lộ mạng lưới lòng sông cổ đại trải dài hơn 15.000 km trên bề mặt sao Hỏa, cho thấy hành tinh Đỏ từng "ẩm ướt" hơn nhiều so với nhận định trước đây.

Các nhà khoa học đã khảo sát các dải đất uốn khúc - gọi là “kênh đảo ngược” - tại khu vực Noachis Terra ở vùng cao nguyên phía nam sao Hỏa. Các cấu trúc này hình thành khi trầm tích do sông suối để lại bị hóa cứng, rồi lộ ra sau quá trình xói mòn của lớp vật chất xung quanh.

Những dải đất tương tự cũng từng được tìm thấy ở nhiều địa hình khác nhau trên sao Hỏa, nhưng phát hiện mới cho thấy nước chảy từng xuất hiện phổ biến ở Noachis Terra, nhiều khả năng bắt nguồn từ mưa.

Phát hiện mạng lưới sông cổ dài 15.000 km trên sao Hỏa
Các nhà khoa học đã khảo sát các dải đất uốn khúc - gọi là “kênh đảo ngược” - tại khu vực Noachis Terra ở vùng cao nguyên phía nam sao Hỏa. Ảnh: theguardian.com 

Nghiên cứu do Adam Losekoot, nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Đại học Mở (Anh), dẫn dắt và được Cơ quan Vũ trụ Anh tài trợ, vừa được công bố tại Hội nghị Thiên văn Quốc gia 2025 của Hiệp hội Thiên văn Hoàng gia ở Durham.

Kết quả cho thấy nước bề mặt có thể đã tồn tại ổn định tại Noachis Terra trong giai đoạn chuyển tiếp Noachian - Hesperian, khoảng 3,7 tỷ năm trước - thời kỳ diễn ra nhiều biến đổi địa chất và khí hậu.

So với những khu vực khác trên sao Hỏa, Noachis Terra chưa được nghiên cứu nhiều, một phần vì nó có rất ít mạng lưới thung lũng - các rãnh nhánh hình thành do xói mòn, vốn thường được dùng làm bằng chứng gián tiếp về mưa và dòng chảy cổ.

Thay vào đó, nhóm nghiên cứu tập trung vào các kênh đảo ngược như một chỉ dấu khác về sự hiện diện lâu dài của nước bề mặt.

Adam Losekoot cho biết: “Nghiên cứu sao Hỏa, đặc biệt ở những vùng ít được khám phá như Noachis Terra, thật sự rất thú vị, vì đây là môi trường hầu như không thay đổi suốt hàng tỷ năm. Nó giống như một chiếc hộp thời gian ghi lại những quá trình địa chất cơ bản mà chúng ta không thể quan sát được trên Trái Đất”.

Nhóm đã sử dụng dữ liệu từ 3 thiết bị quỹ đạo: Camera Ngữ cảnh (CTX), Thiết bị đo độ cao bằng tia laser (MOLA) và Hệ thống chụp ảnh độ phân giải cao HiRISE. Các dữ liệu này giúp họ lập bản đồ vị trí, chiều dài và hình thái của các dải đất trên diện tích rộng lớn.

Nhiều cấu trúc xuất hiện dưới dạng các đoạn đứt rời, trong khi một số khác tạo thành hệ thống kéo dài hàng trăm km và cao hàng chục mét so với bề mặt xung quanh. Hình dạng và sự phân bố rộng khắp của chúng gợi ý rằng những mạng lưới sông này hình thành trong khoảng thời gian địa chất đáng kể, dưới điều kiện bề mặt tương đối ổn định.

Nhóm nghiên cứu kết luận, nguồn nước hình thành nên mạng lưới trên nhiều khả năng là từ mưa liên tục.

Ông Adam Losekoot chia sẻ thêm: “Công trình của chúng tôi bổ sung thêm bằng chứng mới cho thấy sao Hỏa từng là hành tinh phức tạp và năng động hơn rất nhiều so với hiện tại. Thật tuyệt khi được tham gia nghiên cứu điều đó”.

Việc các kênh đảo ngược tạo thành hệ thống liên kết trải dài cũng củng cố nhận định rằng điều kiện ẩm ướt ở Noachis Terra đã tồn tại lâu dài trong lịch sử sao Hỏa. Những phát hiện này đặt ra thách thức với giả thuyết phổ biến trước đây rằng sao Hỏa chủ yếu lạnh và khô, chỉ có vài đợt tan chảy băng hà ngắn tạo thành một số thung lũng cô lập.

TTXVN

Tin mới

Đề xuất sửa đổi Luật Quản lý thuế nhằm quản lý chặt chẽ trên môi trường thương mại điện tử, chống thất thu thuế
Đề xuất sửa đổi Luật Quản lý thuế nhằm quản lý chặt chẽ trên môi trường thương mại điện tử, chống thất thu thuế

Theo báo cáo của Bộ Tài chính: Thực tiễn thi hành pháp luật về quản lý thuế cho thấy một số quy định tại Luật Quản lý thuế hiện hành chưa phù hợp với yêu cầu, đòi hỏi từ thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội và quy định của Luật chuyên ngành như: Quy định về quản lý thuế chưa theo kịp sự phát triển của nền kinh tế số, trong bối cảnh thương mại điện tử xuyên biên giới bùng nổ nhưng chưa có các công cụ pháp lý phù hợp để quản lý doanh thu và thu thuế từ các nền tảng số, sàn giao dịch trực tuyến, các doanh nghiệp công nghệ nước ngoài không có hiện diện thương mại tại Việt Nam nhưng vẫn thu được lợi nhuận đáng kể từ thị trường nội địa. Doanh thu từ hoạt động kinh doanh trên nền tảng số, thương m

Thanh Hóa: Khẩn trương cứu trợ, đảm bảo an toàn cho nhân dân trong vùng ngập lụt Kim Tân
Thanh Hóa: Khẩn trương cứu trợ, đảm bảo an toàn cho nhân dân trong vùng ngập lụt Kim Tân

Do ảnh hưởng mưa lớn và nước sông Bưởi dâng cao, đê bao tại Thạch Định, xã Kim Tân, tỉnh Thanh Hóa bị tràn, gây ngập lụt diện rộng, chia cắt nhiều thôn, tuyến giao thông. Ban Chỉ huy phòng thủ khu vực (PTKV) - 2 Hà Trung, Bộ CHQS tỉnh Thanh Hóa đã triển khai công tác sơ tán và hỗ trợ nhân dân vùng ngập lụt.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn hội đàm với Chủ tịch Quốc hội New Zealand Gerry Brownlee
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn hội đàm với Chủ tịch Quốc hội New Zealand Gerry Brownlee

Nhận lời mời của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Chủ tịch Quốc hội New Zealand Gerry Brownlee thăm chính thức Việt Nam từ ngày 27 tới 31-8. Sáng ngày 28-8, tại Nhà Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã chủ trì lễ đón trọng thể Chủ tịch Quốc hội New Zealand. Ngay sau lễ đón, hai Chủ tịch Quốc hội đã tiến hành hội đàm.

Hành trình 80 năm vì sức khỏe nhân dân: Những dấu ấn đậm nét của ngành y tế
Hành trình 80 năm vì sức khỏe nhân dân: Những dấu ấn đậm nét của ngành y tế

Khu trưng bày “Y tế Việt Nam-Hành trình 80 năm vì sức khỏe nhân dân” tại Triển lãm thành tựu đất nước nhân kỷ niệm 80 năm Quốc khánh được thể hiện khá nổi bật.

Bắt giữ 15.000 bao thuốc lá lậu ở khu vực biên giới An Giang
Bắt giữ 15.000 bao thuốc lá lậu ở khu vực biên giới An Giang

Ngày 28-8, Ban chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh An Giang cho biết, lực lượng vừa thu giữ 15.000 bao thuốc lá điếu nhập lậu.

Tai nạn giao thông liên hoàn, đèo Bảo Lộc ách tắc cả hai chiều
Tai nạn giao thông liên hoàn, đèo Bảo Lộc ách tắc cả hai chiều

Sáng 28-8, một vụ tai nạn giao thông liên hoàn giữa xe container với 2 xe ô tô khác đã xảy ra trên đèo Bảo Lộc (thuộc Quốc lộ 20, đoạn qua xã Đạ Huoai 2, tỉnh Lâm Đồng). Vụ tai nạn không có thương vong về người nhưng khiến tuyến đèo Bảo Lộc ách tắc cả hai chiều.