Quốc hội chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính: 3 mũi nhọn để đạt tăng trưởng ít nhất 8% năm 2025

Phiên chất vấn được tiến hành dưới sự chủ trì và điều hành của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn.

Mục tiêu tăng trưởng ít nhất 8% trong năm 2025 trong bối cảnh kinh tế thế giới tiềm ẩn nhiều rủi ro, sức cầu trong nước suy yếu, cộng đồng doanh nghiệp tiếp tục đối mặt khó khăn, là chủ đề được nhiều đại biểu đặc biệt quan tâm.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trả lời chất vấn. Ảnh: TRỌNG HẢI

3 giải pháp trọng tâm

Trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết: Để đạt được mục tiêu tăng trưởng này, cần sự phối hợp đồng bộ, quyết liệt và hiệu quả của toàn hệ thống chính trị, trong đó Bộ Tài chính tập trung vào 3 nhóm giải pháp trọng tâm.

Giải pháp thứ nhất, giải ngân đầu tư công phải thực chất và đúng tiến độ. Bộ trưởng nêu rõ, trong 5 tháng đầu năm 2025, kết quả giải ngân không thấp, so với cùng kỳ năm trước thì cao hơn.

“Trong 5 tháng đầu năm, tổng số vốn đầu tư công đã giải ngân đạt gần 200.000 tỷ đồng, tương đương 24,1% kế hoạch năm 2025. Tỷ lệ này cao hơn mức 22% của cùng kỳ năm 2024. Và, điều đáng mừng là tất cả các dự án trọng điểm quốc gia đều giải ngân đạt và vượt tiến độ”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nói.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng thẳng thắn nhìn nhận, tiến độ giải ngân vẫn chưa đạt như kỳ vọng vẫn là do nguyên nhân chủ quan, như công tác chuẩn bị dự án chưa tốt; hệ thống pháp luật thiếu đồng bộ, chồng chéo; thiếu nguồn cung vật liệu xây dựng; năng lực tổ chức thực hiện của các chủ đầu tư, đặc biệt là ở một số địa phương và Ban Quản lý dự án còn yếu, chưa đáp ứng yêu cầu.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh, quy trình đầu tư công gồm nhiều giai đoạn, chỉ cần vướng một khâu là có thể ảnh hưởng đến toàn bộ chuỗi triển khai.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng trả lời chất vấn trong phiên họp sáng 19-6. Ảnh: TRỌNG HẢI

Để tháo gỡ, Bộ Tài chính đề xuất 3 giải pháp: Tập trung tháo gỡ các vướng mắc pháp lý trong triển khai đầu tư công, đặc biệt là về đất đai, xây dựng, quy hoạch và thủ tục hành chính; xác định kết quả giải ngân là căn cứ quan trọng trong việc đánh giá, xếp loại mức độ hoàn thành nhiệm vụ năm 2025 đối với tập thể và cá nhân; tiếp tục phát huy vai trò của các Ban Chỉ đạo, tổ chức công tác kiểm tra, giám sát để rà soát và tháo gỡ vướng mắc, nhất là đối với các dự án trọng điểm.

Giải pháp thứ hai là kiến tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, minh bạch và hiệu quả.

Theo đó, cần tập trung tháo gỡ các rào cản gia nhập và hoạt động trên thị trường; cắt giảm thực chất các thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ, cải cách điều kiện kinh doanh; rà soát, tháo gỡ các vướng mắc trong đầu tư, đất đai, xây dựng, quy hoạch để tạo hành lang thông thoáng, ổn định, giúp doanh nghiệp có điều kiện và động lực tham gia thị trường; đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp thông qua cải cách thủ tục hành chính.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, để đạt được mục tiêu 2 triệu doanh nghiệp hoạt động vào năm 2030 - một trong những nền tảng quan trọng cho tăng trưởng cao - cần thúc đẩy lực lượng hơn 5 triệu hộ kinh doanh cá thể chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp.

Để hỗ trợ quá trình chuyển đổi, Bộ Tài chính đang rà soát, hoàn thiện phương pháp để thu hẹp khoảng cách giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp về quản trị, tài chính, kế toán; triển khai chính sách bãi bỏ hình thức thuế khoán từ năm 2026, thúc đẩy minh bạch hóa và chuyên nghiệp hóa.

Đồng thời, sẽ có các chính sách hỗ trợ thiết thực như miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 3 năm, bãi bỏ thuế môn bài, cung cấp nền tảng số và phần mềm kế toán miễn phí nhằm nâng cao năng lực quản trị cho doanh nghiệp.

Giải pháp thứ ba là cải cách thể chế, khơi thông nguồn lực, hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi và phát triển.

Ngoài đầu tư công và khu vực hộ kinh doanh, Bộ Tài chính xác định tập trung khơi thông các điểm nghẽn, hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao khả năng chống chịu và thích ứng, ưu tiên hỗ trợ tiếp cận đất đai, vốn, thị trường, công nghệ, chuyển đổi số và phát triển nguồn lực, từ đó giảm số lượng doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường.

Đại biểu Trần Kim Yến (Thành phố Hồ Chí Minh) chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính. Ảnh: TRỌNG HẢI

Doanh nghiệp nhà nước phải tăng trưởng ít nhất 8%

Trả lời đại biểu Khang Thị Mào (Yên Bái) về giải pháp với doanh nghiệp Nhà nước để đạt mục tiêu tăng trưởng ít nhất 8%, tiến tới đạt hai con số trong các năm tiếp theo, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, Bộ Tài chính - với vai trò cơ quan đại diện chủ sở hữu - đã chỉ đạo các doanh nghiệp điều chỉnh kế hoạch tăng trưởng theo hướng phải đạt 8% trở lên.

Để đạt được mục tiêu trên, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhắc tới yêu cầu cải cách, sửa đổi mạnh mẽ thể chế gắn với hoạt động của doanh nghiệp, với nhiều biện pháp khơi thông nguồn lực, tăng cường hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.

Cùng với đó, doanh nghiệp phải chủ động cao nhất để đổi mới tư duy quản trị, điều hành. Bộ trưởng nêu rõ: “Nhà nước chỉ quản lý phần vốn góp, doanh nghiệp được quyền tự chủ về về lương, thưởng, thu nhập, được tự chủ tăng vốn, được giao quyền tăng vốn và nhiều nội dung khác. Do vậy, doanh nghiệp Nhà nước phải đổi mới tư duy, chủ động tận dụng tối đa nguồn lực, đặc biệt là nguồn vốn, để triển khai các chiến lược, kế hoạch kinh doanh đạt kết quả cao nhất về lợi nhuận, doanh thu, quy mô mạng lưới”.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng khẳng định, thông qua vai trò người đại diện vốn nhà nước, Bộ Tài chính sẽ theo dõi hoạt động của doanh nghiệp và hỗ trợ kịp thời để doanh nghiệp có thể vượt qua khó khăn, thách thức trong việc thực hiện nhiệm vụ đạt mục tiêu theo các kế hoạch đã đặt ra.

CHIẾN THẮNG