Trung Quốc - Malaysia tăng cường hợp tác sâu rộng

Tuyên bố chung gồm 4 mục lớn: Xây dựng lòng tin chiến lược cấp cao; làm sâu sắc hơn sự hợp tác phát triển; thúc đẩy giao lưu nhân dân; tăng cường phối hợp đa phương. Đáng chú ý, trong tuyên bố chung, các nhà lãnh đạo Trung Quốc và Malaysia ủng hộ những nỗ lực hiện nay về cơ chế miễn thị thực giúp thúc đẩy quan hệ hữu nghị song phương. Theo đó, Trung Quốc nhất trí gia hạn cơ chế này đến cuối năm 2025 và để đáp lại, Malaysia sẽ gia hạn miễn thị thực đến cuối năm 2026. 

Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường (bên trái) và Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim tại lễ kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Malaysia-Trung Quốc. Ảnh: Tân Hoa xã

Trong khuôn khổ chuyến thăm, ngày 19-6, trước sự chứng kiến của Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim và Thủ tướng Lý Cường, tổng cộng 14 biên bản ghi nhớ, thỏa thuận hợp tác, nghị định thư và tuyên bố chung đã được trao đổi giữa hai nước, liên quan đến nhiều lĩnh vực từ thương mại, tài chính, nông nghiệp cho tới khoa học, công nghệ, du lịch và văn hóa.

Một trong những thỏa thuận đáng chú ý nhất là chương trình hợp tác kinh tế và thương mại kéo dài 5 năm (2024-2028) giữa Trung Quốc và Malaysia, nhằm mục đích tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực như thương mại và đầu tư, sản xuất, cơ sở hạ tầng nông nghiệp, kinh tế kỹ thuật số, phát triển các doanh nghiệp vừa và nhỏ, để Trung Quốc tiếp tục là đối tác thương mại hàng đầu và là một trong những nguồn đầu tư trực tiếp nước ngoài hàng đầu của Malaysia.

Ngoài ra, theo AP, hai bên cũng ký một nghị định thư về các biện pháp cho phép Malaysia xuất khẩu sầu riêng tươi sang Trung Quốc. Malaysia, một trong những nước trồng sầu riêng lớn nhất thế giới, trước đây chỉ được phép vận chuyển trái cây đông lạnh và các sản phẩm từ sầu riêng sang Trung Quốc. Với nghị định thư này, Malaysia sẽ cùng với các nước láng giềng ở Đông Nam Á là Thái Lan và Việt Nam xuất khẩu loại trái cây này vào thị trường Trung Quốc.

Ngoài ra, Malaysia và Trung Quốc đã đồng ý thiết lập hệ thống một cửa để tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại xuyên biên giới, bằng cách hiện đại hóa các quy trình quản lý thương mại và đơn giản hóa thủ tục giấy tờ. Hệ thống này sẽ cho phép trao đổi thông tin liên quan đến thương mại một cách liền mạch giữa các cơ quan hải quan ở cả hai quốc gia.

“Sáng kiến thương mại một cửa giữa Malaysia và Trung Quốc là một bước đi chiến lược hướng tới việc nâng cao năng lực, tạo thuận lợi cho thương mại của Malaysia và dự kiến sẽ đẩy nhanh, hiện đại hóa quy trình vận chuyển hàng hóa, đồng thời giảm gánh nặng hành chính cho các doanh nghiệp. Điều này không chỉ hỗ trợ thương mại song phương tăng trưởng ổn định mà còn thúc đẩy khả năng phục hồi kinh tế của Malaysia và Trung Quốc”, Bộ trưởng Bộ Đầu tư, Thương mại và Công nghiệp Malaysia Tengku Datuk Seri Zafrul Abdul Aziz cho biết.

Trong bối cảnh nền kinh tế đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, Malaysia cần thúc đẩy hợp tác thương mại với Trung Quốc nhằm tạo động lực để phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng ở mức 4%-5% trong năm 2024.

Về phần Trung Quốc, nước này đang tìm cách mở rộng ảnh hưởng và đầu tư vào khu vực châu Á-Thái Bình Dương trong bối cảnh cạnh tranh đang diễn ra với Mỹ. Malaysia là điểm dừng chân thứ ba của Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường sau New Zealand và Australia. Điều này cho thấy Bắc Kinh luôn coi trọng và mong muốn đẩy mạnh hợp tác với quốc gia Đông Nam Á.

Trong chuyến thăm lần này, Thủ tướng Lý Cường đã có buổi tiếp kiến Quốc vương Malaysia Sultan Ibrahim, hội đàm với Thủ tướng Anwar Ibrahim và tham dự lễ kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Malaysia-Trung Quốc. Hai bên đã trao đổi sâu rộng về việc làm sâu sắc hơn quan hệ đối tác chiến lược toàn diện, cùng nhau xây dựng Cộng đồng Trung Quốc-Malaysia cùng chung vận mệnh cũng như các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm.

Phát biểu tại lễ kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Malaysia-Trung Quốc (1974-2024), Thủ tướng Lý Cường cho rằng mối quan hệ giữa hai nước là một ví dụ điển hình về quan hệ giữa các nước trong khu vực. Trong khi đó, Thủ tướng Anwar bày tỏ tin tưởng rằng việc xây dựng tình hữu nghị và hợp tác với Trung Quốc vì lợi ích chiến lược của Malaysia.

Quan hệ ngoại giao của Malaysia với Trung Quốc đã được tăng cường kể từ khi hai bên nâng cấp quan hệ song phương lên Đối tác chiến lược toàn diện vào năm 2013. Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Malaysia trong 15 năm liên tiếp kể từ năm 2009. Năm ngoái, tổng kim ngạch thương mại với Trung Quốc đạt 450,84 tỷ RM (98,8 tỷ USD), đóng góp tới 17,1% thương mại toàn cầu của Malaysia. Chuyến thăm Malaysia lần này của Thủ tướng Lý Cường được hai bên kỳ vọng sẽ góp phần đưa quan hệ song phương lên một tầm cao mới, mang lại nhiều lợi ích hơn cho nhân dân hai nước.

NGỌC HÂN