Giáo dục STEAM giúp trẻ em học và sống với thế giới thực
Thế giới đang trải qua những thay đổi lớn, đòi hỏi con người cần có những kỹ năng mới để đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động. Thông qua hoạt động giáo dục STEAM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật, nghệ thuật và toán học), trẻ em không chỉ phát triển các kỹ năng và kiến thức cần thiết cho thế kỷ 21 mà còn được gắn kết với thế giới thực. Tuy nhiên, để người học ở mọi lứa tuổi, giới tính và mọi vùng miền được tiếp cận với hoạt động giáo dục này còn là cả một hành trình dài.
Trẻ cần tiếp cận STEAM sớm và bình đẳng
Hình ảnh đẹp và nổi bật của STEAMese Festival 2023 vừa tổ chức tại Trường Đại học Phenikaa (Hà Nội) là cô giáo Vàng Thị Dính đến từ Trường Phổ thông dân tộc nội trú THCS và THPT huyện Đồng Văn (Hà Giang). Cô đã vượt qua nhiều khó khăn, thử thách như thiếu thốn cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, giáo viên chưa được đào tạo bài bản, nhận thức của học sinh về học tập và những định kiến về giới... để tiếp cận giáo dục STEM/STEAM.
![]() |
| Thi đấu giao hữu VEX IQ robotics tại Ngày hội STEAMese 2023. |
Chỉ sau một buổi học online hồi cuối tháng 4-2023, cô giáo dạy Toán vùng cao Vàng Thị Dính đã tự xóa mù lập trình và cùng các thầy cô trong trường đoạt giải ba cuộc thi giáo viên giỏi robotics của 30 trường THPT tỉnh Hà Giang.
Mới đây, học trò của cô Vàng Thị Dính đã cho thấy nữ sinh vùng cao cũng bước đầu làm chủ được cả robot VEX IQ của Mỹ với 1.600 chi tiết máy khi cùng đồng đội đoạt giải Nhì ở Trại hè GART robotics tổ chức tại Trung tâm Hoa Kỳ tại Hà Nội (trực thuộc Đại sứ quán Hoa Kỳ). Hành trình thắp sáng ngọn lửa STEM/STEAM và robotics ở huyện Đồng Văn của cô Vàng Thị Dính là một minh chứng cho thấy, với nỗ lực và quyết tâm, không gì là không thể.
Khẳng định tầm quan trọng của giáo dục STEAM sớm, bình đẳng cho trẻ em và thanh, thiếu niên, đặc biệt là trẻ em nữ-bắt đầu từ cấp mầm non, bà Tống Liên Anh, chuyên gia giáo dục Bộ Giáo dục và Đào tạo cho rằng, học tập không chỉ bắt đầu từ các cấp bậc học mà từ những mối quan hệ trao đổi trực tiếp với thế giới xung quanh khi đứa trẻ được sinh ra. “Ngay từ bé, các trẻ em gái đã bị cài đặt niềm tin giới hạn vào năng lực trong việc tiếp cận STEAM và khi lớn lên, học sinh nữ được hướng vào những ngành nghề mang tính “mềm mại”, “nữ tính” hơn. Điều đó ảnh hưởng đến việc lựa chọn, phát triển nghề nghiệp của nữ giới trong tương lai”.
“Giáo dục STEM/STEAM và giảng dạy sự sáng tạo nên là cơ hội bao trùm, không giới hạn về giới, độ tuổi, năng lực, hoàn cảnh, vùng miền cho mọi trẻ em. Bình đẳng trong giáo dục là bình đẳng về cơ hội tiếp cận cũng như sự khuyến khích và trao quyền cho trẻ”, cô giáo Đặng Thị Thu Hà, giáo viên triển khai giáo dục STEM vào giờ học chính thức từ năm 2012, phụ trách Câu lạc bộ STEAMS, Girl Up, Trường THPT chuyên Hà Nội-Amsterdam (Hà Nội) chia sẻ.
Với mong muốn nuôi dưỡng tài năng của các em từ sớm, PGS, TS Nguyễn Phú Khánh, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Phenikaa cho biết: "Trường đã có rất nhiều hoạt động, tạo điều kiện cho học sinh, sinh viên được trải nghiệm giáo dục STEAM. Hơn 70% tính cách của các em học sinh sau khi ra trường làm việc được định hình từ rất nhỏ. Giáo dục không chỉ là nguồn nước chảy êm đềm mà còn là làn gió thổi bùng ngọn lửa đam mê, giúp các em khám phá tiềm năng của mình”.
Cùng nhau hành động
Trong những năm gần đây, giáo dục STEAM ở Việt Nam đã có những bước phát triển đáng kể. Đã có nhiều chính sách và chương trình hỗ trợ giáo dục STEAM được ban hành như: Chương trình giáo dục phổ thông 2018 tích hợp các nội dung STEAM vào các môn học khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học.
Chương trình STEM quốc gia, Chương trình STEM Day được tổ chức thường niên... nhằm thúc đẩy sự quan tâm của xã hội đến giáo dục STEM. Ngoài ra, còn có nhiều tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân đang hoạt động tích cực trong lĩnh vực giáo dục STEAM ở Việt Nam.
Với hành trình cống hiến cho lĩnh vực giảng dạy STEM từ năm 2017, Giải thưởng “Tỏa sáng sức mạnh tri thức” năm 2023 của cô giáo Đào Thị Hồng Quyên (Trưởng bộ môn Khoa học, phụ trách Xưởng sáng tạo xanh và Nhà giáo dục xanh, Trường liên cấp Genesis, Hà Nội) được dùng để triển khai Dự án “Giáo dục STEM cho trẻ dễ bị tổn thương” tại Việt Nam, cùng sự phối hợp của Liên minh STEM.
Đây là một cơ hội tốt cho việc góp phần triển khai các chỉ đạo của Bộ Giáo dục-Đào tạo trong việc tăng cường giáo dục STEM trong các nhà trường phổ thông ở Việt Nam đối với các đối tượng trẻ em gái, trẻ em dân tộc thiểu số, đặc biệt là trẻ em khuyết tật tại nhiều địa phương.
Để phát triển giáo dục STEAM ở Việt Nam, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan nhà nước, các tổ chức giáo dục và doanh nghiệp. Trong đó, đầu tư cho đội ngũ nhân lực STEAM đóng vai trò cốt yếu.
Thông qua những buổi gặp gỡ với các bạn trẻ Việt Nam, Tùy viên Văn hóa Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Hà Nội, bà Kate Bartlett cho rằng, STEAM là cơ hội để mở ra cánh cửa, nắm bắt cơ hội bước vào tương lai. Phái đoàn Ngoại giao Hoa Kỳ tại Việt Nam sẽ đồng hành với những nỗ lực của Việt Nam, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đại học và đào tạo lực lượng lao động thế kỷ 21 sẵn sàng hội nhập toàn cầu.
Bà Nguyễn Phương Thủy, Đồng sáng lập Quỹ STEAM cho Việt Nam cho hay: “Giáo dục STEAM chất lượng, công bằng và bình đẳng cho tất cả trẻ em, đặc biệt là trẻ em nữ, vô cùng quan trọng. Chúng tôi tin rằng, nền tảng vững chắc của giáo dục STEAM sẽ đóng vai trò quan trọng trong sự thành công của thế hệ tiếp theo của Việt Nam trên thị trường toàn cầu”.
Bài và ảnh: KHÁNH HÀ
Tin mới
Ninh Bình tạm giữ 25 đôi giày thể thao có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu “NIKE”
Thực hiện chỉ đạo của Chi cục Quản lý thị trường (QLTT) tỉnh Ninh Bình về việc đẩy mạnh cao điểm đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, Đội QLTT số 4 vừa kiểm tra, tạm giữ 25 đôi giày thể thao có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu “NIKE”
Triệt phá đường dây sản xuất, buôn bán mỹ phẩm giả quy mô lớn
Phòng Cảnh sát kinh tế - Công an TP. HCM vừa triệt phá thành công một đường dây sản xuất, buôn bán mỹ phẩm giả với quy mô lớn, hoạt động tinh vi trên địa bàn thành phố và các tỉnh lân cận.
Hơn 150 vụ vi phạm bị xử lý: Quản lý thị trường Cà Mau siết chặt kiểm soát mỹ phẩm lậu và xe đạp điện không nguồn gốc
Chi cục Quản lý thị trường (QLTT) tỉnh Cà Mau vừa công bố kết quả đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại ấn tượng từ đầu năm 2025. Trong 10 tháng qua, đơn vị đã tiến hành kiểm tra 260 vụ, qua đó phát hiện 156 vụ vi phạm, xử lý 152 vụ. Tổng số tiền phạt hành chính đạt hơn 1 tỷ đồng, và tổng giá trị hàng hóa vi phạm gần 860 triệu đồng. Tổng thu nộp ngân sách nhà nước từ xử phạt và tịch thu lên tới hơn 1,7 tỷ đồng.
“Sau loạt phản ánh, Lạng Sơn xử lý nghiêm cơ sở kinh doanh tái phạm tại cửa khẩu Hữu Nghị”
Thực hiện chỉ đạo của Ban Chỉ đạo 389 tỉnh Lạng Sơn về việc tăng cường kiểm tra, kiểm soát thị trường, đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả tại khu vực biên giới, Đội Quản lý thị trường (QLTT) số 6 – Chi cục QLTT tỉnh Lạng Sơn tiếp tục phối hợp với lực lượng chức năng tiến hành kiểm tra cơ sở kinh doanh tại khu vực cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị (trong khuôn viên bến xe Xuân Cương, xã Đồng Đăng), thu giữ nhiều hàng hóa trị giá hơn 500 triệu đồng.
Thủ tướng chủ trì hội nghị về thành lập Trung tâm tài chính quốc tế
Sáng 1/11, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị về thành lập Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam. Hội nghị được kết nối trực tuyến với các điểm cầu tại Anh, CH Czech, Hong Kong (Trung Quốc), Indonesia.
Hải Phòng truy thu, truy hoàn và xử phạt hơn 3.300 tỷ đồng tiền thuế
rong giai đoạn 2023 - 2025, ngành Thuế TP. Hải Phòng đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp chống thất thu ngân sách, kết hợp chuyển đổi số và liên thông dữ liệu với các cơ quan chức năng. Nhờ đó, chỉ trong 3 năm, số tiền truy thu, truy hoàn và xử phạt đã tăng thêm hơn 3.300 tỷ đồng, một kết quả ấn tượng trong bối cảnh kinh tế còn nhiều biến động.











